BENG in de praktijk

Begin 2021 is de NTA 8800, met de BENG-systematiek, dan eindelijk de nieuwe norm om de energieprestatie van gebouwen te bepalen. Van harte welkom wat ons betreft, want daarmee is Nederland niet langer de vreemde eend in de bijt in Europees verband. En er zijn meer voordelen.

 

De NTA 8800 bestaat uit drie BENG(Bijna Energie Neutrale Gebouwen)-standaarden. Namelijk BENG 1 (de maximale energiebehoefte in kWh/m².jaar) – BENG 2 (het maximale primaire fossiel energiegebruik in kWh/m²) – en BENG 3 (het minimale aandeel hernieuwbare energie in %). Deze vervangen de dimensieloze getallen uit de vorige berekeningen, namelijk de EPG (nieuwbouw) en de EPA-W (woningbouw bestaand) en EPA-U (utiliteit bestaand).

 

Goed om te weten: de inmiddels overal bekende energielabels worden bepaald op basis van de BENG 2-score.

 

Wat zijn de gevolgen van BENG voor onze opdrachtgevers?

 

In principe heeft de regelgeving voor nieuwe VIAC-projecten weinig consequenties. Ook voor de meeste projecten van vóór 2021 geldt in ons geval dat we al bijdroegen aan maximaal duurzaam ontworpen gebouwen en installaties.

 

Wat branche-breed wel een verbetering is, is dat er geen ruimte meer is om te marchanderen. Voor 1 januari 2021 was het bij de EPG-berekeningen nog mogelijk om een ‘slechte’ gebouwschil te compenseren met bijvoorbeeld zonnepanelen. Dan kwam een project alsnog gemiddeld goed uit de bus.

 

Nu is dit niet meer mogelijk. Bovendien moeten nieuwbouwwoningen voldoen aan alledrie de BENG-eisen.

 

Nog een wijziging

 

Wat nog een noemenswaardige aanvulling is ten opzichte van voor 1 januari 2021, is het traject na de indiening van de omgevingsvergunning tot aan de oplevering van het gebouw. Hier moet bewijs aangeleverd worden om aan te tonen dat voldaan is aan de ontwerpuitgangspunten. De originele uitgangspunten die zich in het eerdere ontwerptraject vertaald hebben in het ‘voorlopig’ energielabel.

 

Een prima ontwikkeling, want op het moment dat een gebouw is opgeleverd, kun je vaak niet meer achterhalen wat bijvoorbeeld de diktes zijn van isolatiematerialen achter een gemetselde gevel of een pannendak. Door dergelijke details tijdens de uitvoering vast te leggen in foto’s en facturen/leverbonnen, voorkomen we onduidelijkheid achteraf.

 

En we gaan uiteraard een stapje verder

 

Tot aan de oplevering blijft VIAC altijd betrokken om opdrachtgevers op de hoogte te houden, bijvoorbeeld van de consequenties als afgeweken wordt van de ontwerpuitgangspunten. Denk aan kopersopties die na de ontwerpfase pas toegevoegd worden aan een woning. Neem een uitbouw op de begane grond van een woning, wat zorgt voor meer verliesoppervlak naar buiten toe, wat gevolgen heeft voor de BENG-meting.

 

Waar opdrachtgevers ons in trajecten tijdig meenemen, voorkomen we zo ook al vóór het aanvragen van een voorlopig label onverhoopte onvolkomenheden. Ga maar na, als je een woning koopt met een energielabel A++++ en je krijgt er door alle kopersopties die toegevoegd zijn aan de woning opeens een A++ voor terug, dan is het wel zo handig als je dat op tijd had geweten. Dat geldt voor alle bij de bouw betrokken partijen.

 

Wat doet VIAC nog meer om te ontzorgen?

We brengen in een vroeg stadium risico’s in kaart. En we maken verkennende BENG-berekeningen. Soms al in een fase waarin het plan alleen nog als bouwvolume op papier staat, om zo al een ontwerprichting mee te geven aan de opdrachtgever en de architect. Met advies over de hoeveelheid gevelopeningen (glas) in de gevels, en dat dan afgezet tegen verschillende (zon)oriëntaties.

 

Zodra het gebouw tot besluit op papier bouwkundig voldoet aan de BENG 1-eis, gaan we aan de slag met verschillende installatietechnische scenario’s. Telkens met als doel een zo goed mogelijk installatie voor het gebouw, een installatie die tegelijkertijd voldoet aan de wensen van de opdrachtgever, en eentje waar je nog (vele!) generaties lang plezier van hebt!

 

 

VIAC is gecertificeerd om labels af te melden. Wat houdt deze certificering in?   Het energielabel, oftewel de BENG 2-berekening, heeft als doel om energiebesparende maatregelen te stimuleren. Deze wordt berekend door het verzamelen van bouwkundige en installatietechnische gegevens en deze in te voeren in rekensoftware die gebaseerd is op de NTA 8800.   Onder de bouwkundige gegevens vallen de gebruiksoppervlakte van de woning, de oppervlakte van de gebouwschil (vloer, gevel, gevelopeningen en dak), de constructieve eigenschappen van de gebouwschil (dikte van de isolatie, de oriëntaties, uitwendige scheidingsconstructies die grenzen aan buitenlucht, kruipruimtes, grond, water of aangrenzend onverwarmde ruimten). Onder de installatietechnische gegevens vallen de klimaatinstallaties (verwarming, koeling en ventilatie), de tapwater installatie, zonnecollectoren en PV panelen.   Om woningen te certificeren zijn onze collega’s opgeleid zodat ze de kennis en kunde in huis hebben om berekeningen uit te voeren die voldoen aan de regelgeving. Zoals voor de ISSO 82.1 (opnameprotocol) en afhankelijk van de richting die gekozen is (basismethode of detailmethode) de NTA 8800, waar voornamelijk rekenformules in omschreven staan.   Naast dat er gediplomeerde personen in dienst moeten zijn, dient VIAC ook aan eisen te voldoen die staan omschreven in de BRL 9500. In deze beoordelingsrichtlijn staan zaken omschreven die direct invloed hebben op het werk van de EP-adviseurs. Er worden eisen gesteld aan onder andere de vakbekwaamheid van de EP-adviseurs en aan kwaliteitsbewaking, zowel intern als extern, met als doel om energielabels op te leveren die op alle fronten voldoen aan de geldende regelgeving.